Denizli’de Makine Sektörü

Sanayileşmenin önemli basamağı olan makine sektörü, ekonomik ve siyasal açıdan sürekli olarak kendini yenileyen günümüz dünyasında öncelikli sektörler arasındadır. Gelişmiş ülkelere bakıldığında teknoloji odaklı bir sektör olan makine sektörüne büyük önem verildiği görülmektedir. Sektörün güçlü olması, ülkenin istikrarlı bir ekonomi ve sanayiye sahip olabilmesi adına mutlaka gereklidir.   ÜLKEMİZDE STRATEJİK ÖNEME SAHİP BİR SEKTÖR Türkiye’deki makine sektöründe ağırlıklı olarak ara ve yatırım ürün niteliğinde ki makine ve teçhizat üretiminin önem kazandığı görülmüştür. Ayrıca sektör, ihracat, istihdam katma değer, rekabet edebilirlik ve yatırımlar açısından ekonominin lokomotifi durumundadır. Bu nedenle stratejik bir öneme sahiptir.   ÜLKE EKONOMİSİ AÇISINDAN ÖNEMLİ BİR İSTİHDAM ALANI   Tüm gelişmiş ülke ekonomilerinde lokomotif rolü üstlenen makine sektörü; oluşturduğu katma değer, teknolojik gelişimi zorunlu kılması ve oldukça geniş yan sanayi ağı ile önemli bir istihdam alanıdır. Aynı zamanda ülkenin dışa bağımlılığı ve dış ticaret açığını daraltmasıyla da ekonomiye katkı sağlamaktadır. Sektör,20’ye yakın alt sektör ürün grubuyla oldukça zengin bir profile sahiptir. Dünya ticaretinde sahip olduğu pay, dünya ihracatında gerçekleştirdiği büyük satış pek çok sektöre girdi sağlaması ile hak ettiği konuma yükselme eğilimindedir. Aynı zamanda sanayi üretimine katkı sağlayan sektör; bu alanda yatırımına hizmet eden ana sektörlerden biridir.     ÜLKEMİZDEKİ MAKİNE SEKTÖRÜNÜN GÜÇLÜ YANLARI   Ülkemizin stratejik konumu, sanayide uluslar arası standart ve kaliteyi yakalamış olması, sahip olduğu genç nüfus, girişimci yapısı, sanayideki alt yapının gelişmiş olması, geniş üretim yelpazesi, KOBİ’lerin çokluğu ve organize sanayi bölgelerindeki tesisleşme makine sektörünün mevcut gücünü ve potansiyelini göstermektedir.   ÜLKEMİZDEKİ MAKİNE SEKTÖRÜNÜN ZAYIF YANLARI   İnovasyon ve Ar-Ge yetersizliği, yüksek enerji maliyetleri, finansman alanlarında yaşanan zorluklar, katma değerli üretimdeki sınırlılık, dışa bağımlılık, KOBİ’lerin çokluğuna rağmen ihracat ve pazarlama konusunda arka planda kalmaları da sektörün zayıf yanlarıdır.     2023 YILI İHRACAT HEDEFİ:100 MİLYAR DOLAR 2023 Türkiye İhracat Stratejisi ve Eylem Planı’nda açıklanan Cumhuriyetimizin 100.yılında Türkiye ihracat hedefinin 500 milyar Dolar’a çıkarılması doğrultusunda Türkiye İhracatçılar Meclisi, makine ve aksamları sektörünün ihracat hedefini 100 milyar Dolar olarak açıklanmıştır.   Sektörün 2023 vizyonu ise; “Rakiplerin Önüne Geçerek, Sürdürülebilir İhracat Büyümesi Sağlamak” olarak belirlenmiştir.2023 ihracat hedefinde sektörün ihracattaki payını artırmak stratejik olarak büyük önem arz etmektedir.   SEKTÖRDE CİDDİ ADIMLAR ATILMASI GEREKİYOR Özellikle makine imalat sanayi son yıllardaki hızlı gelişimi ile Türkiye için önemli bir potansiyeldir. Bu büyük potansiyele rağmen, üreticilerin yurt dışı pazarlarda imaj eksikliğinin giderilmesi ve bazı standart dışı kalitesiz makinelerin piyasalarda ‘Türk makinesi imajını olumsuz yöndeki etkisinin önüne geçmek amacıyla ciddi adımların atılması gerekmektedir. Türkiye’nin 2023 hedefleri doğrultusunda emin adımlarla ilerleyip kendi üretim araçlarını üretmesi ve kendi ürettiği teknoloji ile üretim yapan bir ülke durumuna gelmesi halinde ülkede ‘cari açık’ gibi bir problem kalmayacaktır.     MAKİNE SEKTÖRÜNDEKİ ÜRÜN GRUPLARI Makine sanayisinde üretilen başlıca ürün grupları şunlardır; reaktör ve kazanlar, türbinler ve turbojetler, pompa ve kompresörler, vanalar, klima ve soğutma makineleri, ısıtıcı ve fırınlar, hadde ve döküm makineleri, gıda sanayi makineleri, tarım ve ormancılık makineleri, yük kaldırma, taşıma ve istifleme makineleri, iş, inşaat ve madencilik makineleri, kâğıt ve matbaacılık, makineleri yıkama, kurutma ve ütüleme makineleri, tekstil ve hazır giyim makineleri, deri işleme makine, kauçuk ve plastik işleme makineleri, metal işleme makineleri ve takım tezgahları, motor ve yedek parçalar ile ambalajlama makineleri.   DENİZLİ EKONOMİSİ’NDE MAKİNE SEKTÖRÜNÜN YERİ Üreten ve ürettiğini dünyanın dört bir yanına ihraç eden Denizli’deki sanayi işletmelerinin sektörel dağılımına bakıldığından;5 ile başka yerde sınıflandırılmış makine ve ekipman imalatı sektörü 4.sırada yer almaktadır. Diğer sektörlerden biri olan ana metal sanayi 3’lük paya sahiptir. Dolayısıyla makine, ekipman ve ana metal sanayinin payı 8’dir.     SEKTÖRÜN DENİZLİ’DEKİ GENİŞ ÜRÜN YELPAZESİ Denizli makine sektörü oldukça geniş bir sektör yelpazesine yönelik makine üretmektedir. Böylece sektör, farklı alanlarda pek çok makine üretimi yapılmaktadır.20’ye yakın farklı iş kolunun ifade edildiği müşteri yelpazesinde makine ve metal sanayinin toplam payı üçte biri aşmaktadır.  Denizli’deki makine üreticilerinin makine sağladığı sektörlerin başında makine ve teçhizat imalatı gelmektedir. Makine ve tesisat imalatının dışında; metal eşya sanayisi (Makine ve teçhizatı hariç),ana metal sanayi (haddene vb.),gıda ürünleri ve içecek imalatı, teksil ürünleri imalatı ve inşaat sektörleri içinde makine üretimi gerçekleştirilmektedir. Bu da makine sektörüne yatırım yapan iş adamı sayısının her geçen gün artmasına neden olmaktadır.   DENİZLİ’DE FAALİYET GÖSTEREN FİRMALARIN KAPASİTE KULLANIM ORANLARI Denizli’de makine sektöründe yer alan firmaların kapasite kullanım oranlarına bakıldığında, oranların oldukça yüksek olduğu görülmektedir. Bu firmalar arasında 60 ve üzerinde kapasite kullanıma sahip firmaların oranı 75’i geçmektedir. Firmaların sadece10’luk bölümü 40 ve altı kapasite kullanım oranında faaliyetlerini sürdürmektedir. Bu da kent ekonomisine önemli bir girdi sağlamaktadır.       DENİZLİ’DE VE ÜLKEMİZDE SEKTÖRÜN YAŞADIĞI KALİFİYE İŞ GÜCÜ SORUNU Hızlı gelişen makine sektöründe kalifiye eleman ihtiyacı ciddi oranlara ulaşmıştır. Kaynakçı ve torna operatörü, sektörün en çok ihtiyaç duyulduğu çalışanlar arasında ilk iki sırada yer almaktadır. Bu mesleki döküm işçisi ve pres ustası izlemektedir. Makine mühendisleri ise ihtiyaç duyulan mühendislik bölümleri arasında en büyük paya sahiptir.   Özellikle meslek liselerine gösterilen ilginin yetersiz oluşu bu konudaki sıkıntıyı her geçen gün büyütmektedir. Liselerin sayısı mutlaka artmalıdır.