MERVE NUR KURBAN - PSİKOLOJİK DANIŞMAN
Köşe Yazarı
MERVE NUR KURBAN - PSİKOLOJİK DANIŞMAN
 

Anne Baba Tutumlarının Bireye Etkisi

Dünyada hiçbir canlının yavrusu, yeni doğan bir bebek kadar bakım ve korunmaya muhtaç değildir. Bebeğin çevresinin ve özellikle ebeveynlerinin olumlu ya da olumsuz davranışları onun üzerinde yaşam boyu kalıcı izler bırakabilir. Çocuğun özellikle yaşamın ilk dönemlerinde çevresine karşı geliştirdiği güven ya da güvensizlik duygularının temeli atılır. Çevreye güven duyma ile kendine güven birbirinden farklı değildir. İnsan kendisine güvenirse diğer kişilerden de korkmaz. Bir insanın kendine güvenmesi ise çocukluk yıllarında çevresine duyduğu güvenle başlar. Bu duyguyu sonradan edinebilmesi oldukça güçtür. Dolayısıyla anne baba tutumlarının çocukta güven duygusu oluşturması çocuğun kişilik gelişiminde oldukça etkilidir. Anne babanın sergilediği tutum ayrıca çocuğa sunulan örnek model olarak da değerlendirilmektedir. Çocuğun karşı karşıya kaldığı ebeveyn tutumları onun sosyal gelişimini de doğrudan etkilemektedir. Daha demokratik ve anlayışlı bir tavır sergileyen, ailede çocuğunun görüşlerine de değer veren bir anne-babanın çocuğu; daha baskıcı, çocuklarını sindiren ve kendilerini ifade etmelerine izin vermeyen bir anne baba ile yetişen çocuğa göre sosyal yaşamda daha farklı davranışlar sergileyecektir. Anne babası tarafından fikirlerine değer verilen eşitlikçi bir ortamda yetişmiş çocuğun öz güveni daha yüksek olacak, sosyal ortamlarda bu güvenin getirdiği rahatlıkla hareket edecektir.   Kendilerine ve çevrelerine uyum sağlamış anne babaların çocukları kendilerine sağlanan destek ve önderlik sayesinde giderek benliklerini geliştirirler. Kendi yetersizlikleri nedeniyle reddedici ya da aşırı koruyucu tutumlar gösteren anne babaların çocukları ise kendilerine ayrı bir varlık olarak değer verilmediğinden kişiliklerini bütünleştiremezler. Yetişkinliğe ulaştıklarında da çocukken doyurulmamış gereksinimlerini diğer insanlardan karşılayabilmek için umutsuzca çaba harcarlar. Anne ve babanın çocukla ilişki biçimleri, görüldüğü gibi çocuğun kişiliğini önemli ölçüde etkilemektedir. ​ Anne baba ve çocuk ilişkisi olumlu olduğunda çocuklar sağlıklı gelişim sürerler. Bu ilişkiler olumsuz ise hoşgörüsüz, insanlara karşı güvensiz, sosyal ilişkileri zayıf, dıştan denetimli bireyler yetişebilmektedir.   Sevgi ve sevecenlikle ele alınan, güvenli ve demokratik aile ortamında yetişen çocukların olumlu kendilik geliştirdikleri; belirsiz, güvensiz, soğuk aile ortamında yetişen çocukların olumsuz kendilik geliştirdikleri bilinmektedir.   Demokratik anne baba tutumu: Çocuğuna saygı ve sevgi duyan, ihtiyaçlarına duyarlı olan, yaşına uygun kararları almasına teşvik eden, düşüncelerine değer veren tutum ve tavırları içermektedir. Otoriter anne baba tutumu: Çocuğundan kesin itaat bekleyen, iletişime kapalı, sözlerinin tartışmasız kabul edilmesini isteyen, karar ve düşüncelerine yer vermeyen tutum ve tavırları içermektedir. Koruyucu-İstekçi anne baba tutumu: Çocuktan ayrılmakta zorluk yaşayan, çocuğun adına kararlar alan, mükemmel olmasını isteyen, bağımsız olmasından endişelenen, kontrol altında tutmak isteyen, çocuğun sorumluluklarını üstlenen tutum ve tavırları içermektedir.
Ekleme Tarihi: 10 Ağustos 2021 - Salı

Anne Baba Tutumlarının Bireye Etkisi

Dünyada hiçbir canlının yavrusu, yeni doğan bir bebek kadar bakım ve korunmaya muhtaç değildir. Bebeğin çevresinin ve özellikle ebeveynlerinin olumlu ya da olumsuz davranışları onun üzerinde yaşam boyu kalıcı izler bırakabilir. Çocuğun özellikle yaşamın ilk dönemlerinde çevresine karşı geliştirdiği güven ya da güvensizlik duygularının temeli atılır. Çevreye güven duyma ile kendine güven birbirinden farklı değildir.


İnsan kendisine güvenirse diğer kişilerden de korkmaz. Bir insanın kendine güvenmesi ise çocukluk yıllarında çevresine duyduğu güvenle başlar. Bu duyguyu sonradan edinebilmesi oldukça güçtür. Dolayısıyla anne baba tutumlarının çocukta güven duygusu oluşturması çocuğun kişilik gelişiminde oldukça etkilidir.


Anne babanın sergilediği tutum ayrıca çocuğa sunulan örnek model olarak da değerlendirilmektedir. Çocuğun karşı karşıya kaldığı ebeveyn tutumları onun sosyal gelişimini de doğrudan etkilemektedir. Daha demokratik ve anlayışlı bir tavır sergileyen, ailede çocuğunun görüşlerine de değer veren bir anne-babanın çocuğu; daha baskıcı, çocuklarını sindiren ve kendilerini ifade etmelerine izin vermeyen bir anne baba ile yetişen çocuğa göre sosyal yaşamda daha farklı davranışlar sergileyecektir. Anne babası tarafından fikirlerine değer verilen eşitlikçi bir ortamda yetişmiş çocuğun öz güveni daha yüksek olacak, sosyal ortamlarda bu güvenin getirdiği rahatlıkla hareket edecektir.
 

Kendilerine ve çevrelerine uyum sağlamış anne babaların çocukları kendilerine sağlanan destek ve önderlik sayesinde giderek benliklerini geliştirirler. Kendi yetersizlikleri nedeniyle reddedici ya da aşırı koruyucu tutumlar gösteren anne babaların çocukları ise kendilerine ayrı bir varlık olarak değer verilmediğinden kişiliklerini bütünleştiremezler. Yetişkinliğe ulaştıklarında da çocukken doyurulmamış gereksinimlerini diğer insanlardan karşılayabilmek için umutsuzca çaba harcarlar.
Anne ve babanın çocukla ilişki biçimleri, görüldüğü gibi çocuğun kişiliğini önemli ölçüde etkilemektedir.

Anne baba ve çocuk ilişkisi olumlu olduğunda çocuklar sağlıklı gelişim sürerler. Bu ilişkiler olumsuz ise hoşgörüsüz, insanlara karşı güvensiz, sosyal ilişkileri zayıf, dıştan denetimli bireyler yetişebilmektedir.
 
Sevgi ve sevecenlikle ele alınan, güvenli ve demokratik aile ortamında yetişen çocukların olumlu kendilik geliştirdikleri; belirsiz, güvensiz, soğuk aile ortamında yetişen çocukların olumsuz kendilik geliştirdikleri bilinmektedir.

 

  • Demokratik anne baba tutumu: Çocuğuna saygı ve sevgi duyan, ihtiyaçlarına duyarlı olan, yaşına uygun kararları almasına teşvik eden, düşüncelerine değer veren tutum ve tavırları içermektedir.
  • Otoriter anne baba tutumu: Çocuğundan kesin itaat bekleyen, iletişime kapalı, sözlerinin tartışmasız kabul edilmesini isteyen, karar ve düşüncelerine yer vermeyen tutum ve tavırları içermektedir.
  • Koruyucu-İstekçi anne baba tutumu: Çocuktan ayrılmakta zorluk yaşayan, çocuğun adına kararlar alan, mükemmel olmasını isteyen, bağımsız olmasından endişelenen, kontrol altında tutmak isteyen, çocuğun sorumluluklarını üstlenen tutum ve tavırları içermektedir.
Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve denizli20haber.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.